Αρχαιότητα

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

2800 -1100 π.Χ.(περίπου) Εποχή του Χαλκού.
2200 π.Χ. (περίπου) Αρχή της Πρωτομινωικής III περιόδου.
2000 π.Χ. Ανακτορικός πολιτισμός στη κεντρική Κρήτη.
1900-1550 π.Χ.(περίπου) Μεσοελλαδικός πολιτισμός.
1550 π.Χ. Αρχή της Υστεροελλαδικής περιόδου (Μυκηναϊκός πολιτισμός)
1400 π.Χ. (περίπου) Παρακμή της μινωικής θαλασσοκρατίας.
1100-1000 π.Χ. (περίπου) Α΄ αποικισμός των παραλίων της Μικράς Ασίας.
10ος-9ος αι. π.Χ. Εισαγωγή του φοινικικού αλφαβήτου.
754-753 π.Χ. Απαρχή της λίστας των Εφόρων στη Σπάρτη.
8ος αι. π.Χ. (μέσα) Αρχή του Β΄ αποικισμού προς τη Δύση.
734 π.Χ. Ίδρυση των Συρακουσών.
8ος αι.π.Χ. (τέλη) Πρώτος Μεσσηνιακός πόλεμος. Οι Σπαρτιάτες νικούν τους Μεσσήνιους και τους υποδουλώνουν.
688 π.Χ. Ίδρυση της Γέλας (πόλη της Σικελίας στα ΝΔ του νησιού) από τους Ρόδιους.
650 π.Χ. (περίπου) Ο Κύψελος τύραννος της Κορίνθου. Πρώτη εμφάνιση του τυραννικού πολιτεύματος.
7ος αι. π.Χ. (μέσα) Εξέγερση των ειλώτων στη Σπάρτη. Δεύτερος Μεσσηνιακός πόλεμος.
624-620 π.Χ. (περίπου) Ο Δράκων (νομοθέτης της Αρχαίας Αθήνας) θέτει τις βάσεις της αθηναϊκής νομοθεσίας.
594-593 (ή 593-591) π.Χ. Ο Σόλων (νομοθέτης, ποιητης, φιλόσοφος κι ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, γεννήθηκε το 640-639 π.Χ. και πέθανε το 559-558 π.Χ.) διαλλακτής (συμβιβαστής) των κοινωνικών τάξεων στην Αθήνα.(μεταρρυθμίσεις).
561-560 έως 556-555 π.Χ. Ο Πεισίστρατος τύραννος στην Αθήνα για πρώτη περίοδο.
549 π.Χ. Αρχή δεύτερης περιόδου της τυραννίας του Πεισιστράτου.
528-527 έως 511-510 π.Χ. Τυραννία των Πεισιστρατιδών, Ιππία και Ιππάρχου (γη του Πεισίστρατου).
515-513 π.Χ. Δολοφονία του Ιππάρχου κατά τα μεγάλα Παναθήναια, από τον Αρμόδιο και τον Αριστογείτονα.
513 π.Χ. Σκυθική εκστρατεία του Δαρείου.
510 π.Χ. Εκδίωξη του Ιππία από την Αθήνα. Στη Σικελία, η Σύβαρις καταστρέφεται από τον γειτονικό Κρότωνα. (=η Σύβαρις ήταν αποικία των Αχαιών στην ανατολική ακτή της Νότιας Ιταλίας, κοντά στο κόλπο του Τάραντος. Είχε χτιστεί το 720 π.Χ. Τον 6ο αι. π.Χ. υπήρξε σημαντικό εμπορικό κέντρο με πολύ μεγάλο πλούτο. Αυτό είχε ως συνέπεια να κάνει τους κατοίκους τόσο μαλθακούς, που όπως λέγεται, είχαν διώξει τα κοκόρια από τη πόλη για να μην τους ξυπνούν το πρωί. Από εκεί προήρθε ο όρος συβαριτισμός. Ο Κρότωνας ήταν πόλη ελληνική αποικία στα δυτικά του κόλπου του Τάραντος στη κάτω Ιταλία. Ιδρύθηκε από τους Αχαιούς το 700 π.Χ., γνώρισε μεγάλη ευημερία και έγινε διάσημη από το Πυθαγόρα που εγκαταστάθηκε και ίδρυσε τη σχολή του στο τέλος του 6ου αι.π.Χ. Έγινε ρωμαϊκή επαρχία το 194 π.Χ.).
508-507 π.Χ. Δημοκρατική μεταρρύθμιση του Κλεισθένη στην Αθήνα. (Ο Κλεισθένης α) Κατάργησε τις παλαιές τέσσερις φυλές για να απαλλαγει από την επηρροή των φατριών και διαίρεσε το λαό της Αττικής σε δέκα φυλές υποδιαιρούμενες σε Δήμους από τους οποίους προέρχονταν οι πεντακόσιοι αντιπρόσωποι της Βουλής, β) Θέσπισε το νόμο περι εξοστρακισμού που καθιστούσε δυνατή την απαλλαγή από τους επικίνδυνους πολιτικούς χωρίς βίαια μέσα, γ) Ξαναέφερε την εκλογή με κλήρο, δ) Διαρρύθμισε την Ηλιαία κατα τρόπο ωστε να δοθεί μεγαλύτερη δικαστική εξουσία στους πολίτες.
499-498 π.Χ. Εξέγερση των ιωνικών πόλεων κατά των Περσών. Η Αθήνα και η Ερέτρια αποστέλλουν μικρή βοήθεια.
494 π.Χ. Οι Πέρσες καταλαμβάνουν τη Μίλητο. Στη μάχη της Σηπείας οι Σπαρτιάτες νικούν το Άργος.
492 π.Χ. Εκστρατεία του Μαρδονίου (Πέρσης στρατηγός, ανιψιός και αργότερα γαμπρός του Δαρείου του Α΄) στη Θράκη.
491-485 π.Χ. Ο Γέλων τύραννος των Συρακουσών.
490 π.Χ. Εκστρατεία του Δάτη και του Αρταφέρνη κατά της Αθήνας και της Ερέτριας. Μάχη του Μαραθώνα.
489 π.Χ. Εκστρατεία του Μιλτιάδη στην Πάρο.
488-487 π.Χ. Πόλεμος Αθήνας και Αίγινας. Πρώτη εφαρμογή του οστρακισμού στην Αθήνα. Μεταρρύθμιση στην Αθήνα κατά την οποία οι άρχοντες εκλέγονται με κλήρο.
486 π.Χ. Θάνατος του Δαρείου και άνοδος του Ξέρξη (Γιος του Δαρείου του Α΄ και της Ατόσσης Κόρης του Κύρου του πρεσβυτέρου).
483-482 π.Χ. Κατασκευή του αθηναϊκού στόλου σύμφωνα με το σχέδιο του Θεμιστοκλή. Εξοστρακισμός του Αριστείδη.
480 π.Χ. Ιούνιος. Ο περσικός στρατός περνά τον Ελλήσποντο.
Τέλη Ιουνίου. Μάχη των Θερμοπυλών και ναυμαχία στο Αρτεμίσιο.
Σεπτέμβριος. Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Στη Σικελία οι Έλληνες νικούν τους Καρχηδόνιους στη μάχη της Ιμέρας (πόλη της βόρειας Σικελίας).
479 π.Χ. Μάχη των Πλαταιών και της Μυκάλης.
Φθινόπωρο. Εξέγερση των ιωνικών πόλεων.
479-478 π.Χ. Κατασκευή των νέων τειχών στην Αθήνα.
478-467 π.Χ. Ο Ιέρων τύραννος των Συρακουσών.
478-477 π.Χ. Σχηματίζεται η δηλιακή – αττική ναυτική συμμαχία.
474 π.Χ. Ο Ιέρων νικά τους Ετρούσκους κοντά στη Κύμη της Σικελίας.
472 π.Χ. Πέρσες του Αισχύλου (ο Περικλής χορηγός)
470 π.Χ. Μάχη του Ευρυμέδοντα (Ποταμός της Μ.Ασίας, εκεί ο Κίμων νίκησε τους Πέρσες).
465 π.Χ. Εκστρατεία του Κίμωνα στη Θράκη, αποστασία της Θάσου
463 π.Χ. Δίκη του Κίμωνα, με κατήγορο τον Περικλή
464-455 π.Χ. Τρίτος Μεσσηνιακός πόλεμος (με αφορμή τον σεισμό που πλήττει τη Σπάρτη)
461 π.Χ. Εξοστρακισμός του Κίμωνα
460-459 π.Χ. Εκστρατεία των Αθηναίων στην Αίγυπτο
459 π.Χ. Πόλεμος της Αθήνας με την Αίγινα και την Κόρινθο, ο αθηναϊκός στόλος αποκλείει την Αίγινα
457 π.Χ. Μάχες στην Τανάγρα και στα Οινόφυτα
454 π.Χ. Τέλος της εκστρατείας στην Αίγυπτο. Το ταμείο της συμμαχίας μεταφέρεται από τη Δήλο στην Αθήνα
451-450 π.Χ. Σύναψη πενταετούς ανακωχής μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης
450-449 π.Χ. Εκστρατεία των Αθηναίων στην Κύπρο, θάνατος του Κίμωνα
449 π.Χ. Συμφωνία Αθήνας-Περσίας, ειρήνη του Καλλία
446-445 π.Χ. Τριακονταετής ειρήνη ανάμεσα στην Αθήνα και τη Σπάρτη
444 π.Χ. Ίδρυση της πανελλήνιας αποικίας των Θουρίων
440-439 π.Χ. Σαμιακή επανάσταση
435 π.Χ. Ναυμαχία της Λευκίμμης, ήττα των Κορινθίων από τους Κερκυραίους
433 π.Χ. Εξοστρακισμός του Θουκυδίδη και επιμαχία μεταξύ Αθήνας και Κέρκυρας κατά Κορίνθου
432 π.Χ Εξέγερση της Ποτίδαιας και αθηναϊκή επέμβαση.
Μεγαρικό ψήφισμα (=οι Αθηναίοι απαγορεύουν στους Μεγαρείς να χρησιμοποιούν τα λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας)
431-404 π.Χ. Πελοποννησιακός πόλεμος
431-421 π.Χ. Αρχιδάμειος πόλεμος (Κάθε πόλεμος που γινόταν χωρίς τη θέληση εκείνου που τον αναλάμβανε. Η έκφραση προέρχεται από τον ειρηνόφιλο βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμο Β΄ εναντίον της Αττικής, αρχική φάση του Πελλοπονησιακού πολέμου).
431 π.Χ. (Ιούνιος-Ιούλιος) Πρώτη εισβολή των Σπαρτιατών, με τον βασιλιά τους Αρχίδαμο, στην Αττική
430 π.Χ. Νέα σπαρτιατική εισβολή στην Αττική, αρχή του λοιμού στην Αθήνα, καθαίρεση του Περικλή
429 π.Χ. Επανεκλογή του Περικλή και θάνατός του
428 π.Χ. Τρίτη εισβολή των Σπαρτιατών στην Αττική, εξέγερση της Λέσβου
427 π.Χ. Συνθηκολόγηση της Λέσβου, παράδοση των Πλαταιών, πρώτη αθηναϊκή εκστρατεία στη Σικελία
425 π.Χ. Απόβαση των Αθηναίων στην Πύλο
424 π.Χ. Η Αθήνα ανανεώνει τη συνθήκη του Καλλία με την Περσία (συνθήκη του Επιλύκου)
423 π.Χ. Ανακωχή του Λάχητος
422 π.Χ. Θάνατος του Κλέωνα και του Βρασίδα στην Αμφίπολη (Κλέωνας: Αθηναίος δημαγωγός και αργότερα στρατηγός, Βρασίδας: Σπαρτιάτης στρατηγός και ρήτορας)
421 π.Χ. Ανακωχή ανάμεσα στη Σπάρτη και στην Αθήνα για 50 χρόνια
420 π.Χ. Ο Αλκιβιάδης στρατηγός, αμυντική συμμαχία της Αθήνας με το Άργος, τη Μαντίνεια και την Ήλιδα
418 π.Χ. Μάχη της Μαντινείας, ήττα του ‘Αργους
417 π.Χ. Εξοστρακισμός του Υπερβάλλου
415-413 π.Χ. Δεύτερη αθηναϊκή εκστρατεία στη Σικελία
415 π.Χ. (καλοκαίρι) Αναχώρηση του αθηναϊκού στόλου, από τη Νικία, τον Λάμαχο και τον Αλκιβιάδη
414 π.Χ. Πολιορκία των Συρακουσών
413 π.Χ. (‘Ανοιξη) Οι Σπαρτιάτες καταλαμβάνουν τη Δεκέλεια. (Καλοκαίρι-φθινόπωρο) καταστροφή του αθηναϊκού στρατού στη Σικελία
411 π.Χ. Ολιγαρχικό πραξικόπημα στην Αθήνα (Δικτατορία των 400)
410 π.Χ. Ο αθηναϊκός στόλος νικά στην Κύζικο (=πόλη της Προποντίδος)
409 π.Χ. Η Σελινούς και η Ιμέρα καταστρέφονται από τους Καρχηδόνιους (=πόλεις της βόρειας και της νότιας Σικελίας αντίστοιχα)
408 π.Χ. Θριαμβευτική επιστροφή του Αλκιβιάδη στην Αθήνα
407 π.Χ. Ο Λύσανδρος νικά τους Αθηναίους στο Νότιον(=αιολική πόλη και λιμάνι της μικρασιατικής ακτής, επίνειο της Κολοφώνος). Ο Αλκιβιάδης αποσύρεται στον Ελλήσποντο
406 π.Χ. Ναυμαχία στις Αργινούσες, δίκη και καταδίκη των στρατηγών
405 π.Χ. ‘Ηττα των Αθηναίων στους Αιγός Ποταμούς
404 π.Χ. Η Αθήνα συνθηκολογεί, ο Λύσανδρος με τον Σπαρτιατικό στόλο στο Φάληρο
404-403 π.Χ. Οι Τριάκοντα Τύραννοι στην Αθήνα
403 π.Χ. Εξέγερση των δημοκρατικών στην Αθήνα, οι ολιγαρχικοί αποσύρονται στην Ελευσίνα
401 π.Χ. Εκστρατεία των Μυρίων, μάχη στα Κούναξα
400-399 π.Χ. Σπαρτιατική εκστρατεία κατά των Περσών
399 π.Χ. Θάνατος του Σωκράτη
394 π.Χ. Ο Κόνων (Αθηναίος ευπατρίδης και ναύαρχος) νικά στην Κνίδο και θέτει τέλος στη σπαρτιατική κυριαρχία στη θάλασσα
393 π.Χ. Ο Κόνων επιστρέφει στην Αθήνα
392 π.Χ. Ο Ανταλκίδας στις Σάρδεις
386 π.Χ. Ειρήνη του Ανταλκίδα (ή ειρήνη του βασιλέως) μεταξύ Περσίας και Σπάρτης
378-377 π.Χ. Δεύτερη Αθηναϊκή συμμαχία
374-373 π.Χ. Οι Σπαρτιάτες καταστρέφουν τις Πλαταιές
372 π.Χ. Ο Ιάσων των Φερών ενώνει την Θεσσαλία
371-362 π.Χ. Θηβαϊκή ηγεμονία
371 π.Χ. Ειρήνη μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης, μάχη στα Λεύκτρα
367-357 π.Χ. Ο Διονύσιος Β’ τύραννος των Συρακουσών
367 π.Χ. Συνθήκη ειρήνης μεταξύ Θηβών και Περσίας
364 π.Χ. Θάνατος του Πελοπίδα στις Κυνός Κεφαλές
362 π.Χ. Μάχη της Μαντινείας και θάνατος του Επαμεινώνδα
459 π.Χ. Θάνατος του Μακεδόνα βασιλιά Περδίκκα Γ’, τον διαδέχεται ο Φίλιππος Β’
356 π.Χ. Ο Φίλιππος καταστρέφει την Ποτίδαια.
Γέννηση του Μ. Αλεξάνδρου στη Πέλλα (Αλέξανδρος ο Γ΄, γιου του Φιλίππου του Β΄και της Ολυμπιάδας).
348 π.Χ. Καταστροφή της Ολύνθου, πρώτος Φιλιππικός του Δημοσθένη
347 π.Χ. Θάνατος του Πλάτωνα
346 π.Χ. Φιλοκράτειος ειρήνη
340 π.Χ. Συμμαχία κατά του Φιλίππου, η Αθήνα κηρύσσει τον πόλεμο
338 π.Χ. Μάχη της Χαιρώνειας, συνέλευση της πανελλήνιας ομοσπονδίας στην Κόρινθο
337 π.Χ. Το συνέδριο της Κορίνθου αποφασίζει τον πόλεμο κατά της Περσίας, ο Φίλιππος δολοφονείται στις Αιγές από τον Παυσανία ο οποίος ήταν αυλικός του.
336 π.Χ. Ανανέωση της κορινθιακής συμμαχίας από τον Αλέξανδρο
335 π.Χ. Καταστροφή των Θηβών
334 π.Χ. Νίκη στο Γρανικό ποταμό
332 π.Χ. Κατάληψη της Τύρου
331 π.Χ. Ίδρυση της Αλεξάνδρειας, μάχη στα Γαυγάμηλα, ο Αλέξανδρος «βασιλιάς της Ασίας»
330 π.Χ. Κατάληψη και καταστροφή της Περσέπολης
327-325 π.Χ. Ο Αλέξανδρος στις Ινδίες
323 π.Χ. Θάνατος του Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα. Διανομή των εδαφών από τους στρατηγούς του Αλεξάνδρου
316 π.Χ. Δολοφονείται η Ολυμπιάδα (μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου)
315-311 π.Χ. Πρώτος πόλεμος των Διαδόχων (Κάσσανδρος, Λυσίμαχος, Πτολεμαίος και Σέλευκος κατά του Αντιγόνου)
307 π.Χ. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής καταλαμβάνει την Αθήνα
301 π.Χ. Θάνατος του Αντιγόνου
294 π.Χ. Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής (γιος του Αντιγόνου του Μονόφθαλμου ή Κύκλωπος και της Στρατονίκης) καταλαμβάνει εκ νέου Αθήνα και γίνεται βασιλιάς των Μακεδόνων
280-275 π.Χ. Ο Πύρρος στην Ιταλία (Ο Πύρρος ο Α΄ ήταν βασιλιάς των Μολοσσών της Ηπείρου και δεύτερος ξάδεφος του Μ.Αλεξάνδρου, γιατί ο πατέρας του Πύρρου και η Ολυμπιάδα -μητέρα του Αλεξάνδρου - ήταν παιδιά δύο αδελφών πριγκήπων της Ηπείρου).
274-271 π.Χ. Πρώτος Συριακός πόλεμος
260-253 π.Χ. Δεύτερος Συριακός πόλεμος
239 π.Χ. Θάνατος του Αντιγόνου Γονατά
222-179 π.Χ. Ο Φίλιππος Ε΄( γιος του Δημητρίου του Β΄) βασιλιάς της Μακεδονίας
215-205 π.Χ. Πρώτος Μακεδονικός πόλεμος
212 π.Χ. Οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν τις Συρακούσες
200-197 π.Χ. Δεύτερος Μακεδονικός πόλεμος των Ρωμαίων
197 π.Χ. Μάχη στις Κυνός Κεφαλές (=τοποθεσία της Θεσσαλίας. Οι απόκρημνοι βράχοι της έμοιαζαν από μακριά με κεφαλές σκύλων)
196 π.Χ. Ο Φλαμινίνος, νικητής των Μακεδόνων, αποδίδει στους Έλληνες την ελευθερία τους
192-188 π.Χ. Πόλεμος των Ρωμαίων κατά του Αντιόχου Γ’
188 π.Χ. Ειρήνη της Απάμειας
187 π.Χ. Ο Αντίοχος πεθαίνει στα Σούσα
179 π.Χ. Θάνατος του Φιλίππου Ε’, τον διαδέχεται στον θρόνο της Μακεδονίας ο Περσέας
168 π.Χ. Νίκη των Ρωμαίων στην Πύδνα, ταπείνωση του Αντιόχου Δ’ από τους Ρωμαίους
166 π.Χ. Εξέγερση των Μακκαβαίων κατά του Αντιόχου
149-148 π.Χ. Επανάσταση του Ανδρίσκου κατά των Ρωμαίων
148 π.Χ. Οι Ρωμαίοι συντρίβουν τους Μακεδόνες και η Μακεδονία ανακηρύσσεται ρωμαϊκή επαρχία
146 π.Χ. Καταστροφή της Κορίνθου και οριστική επικράτηση των Ρωμαίων


ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το χρονολογικό πίνακα και τις συμπληρωματικές επεξηγήσεις που έκανα επάνω σ΄αυτόν, τις πήρα από την εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ